Sporcular için bağırsak sağlığı

Son yıllarda bağırsaklarımızın ikinci beynimiz olduğuna dair pek çok söylemler duyuyoruz. Ve böyle olduğuna dair kanıtlı çalışmalar da var. Özellikle bağışıklık denildiğinde gastrointestinal (GI) sağlık ve stresin ortak noktası olabileceği düşünülmektedir. Bunların hepsi bağırsak mikroflorasıyla bağlantılıdır.

Tüm bu konular özellikle sporcular tarafında da önem kazanmaktadır. Egzersiz yoğunluğu arttığında, bağışıklık sistemine, solunum yollarına ve bağırsak sağlığına etkileri olabilmektedir. Bunlar artmış solunum yolu rahatsızlıklarına ve enfeksiyon risklerine, yine artmış GI (gastrointestinal) enfeksiyonlarına ve rahatsızlığa neden olabilir. Bu durum
performansı ve dayanıklılığı etkileyebilir.

Spor kaynaklı hastalıklar ve probiyotik etki mekanizmaları üzerine yapılan son araştırmalar,
yararlı mikroorganizmaların sporculara yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Probiyotikler dayanıklılık sporcularına nasıl fayda sağlar?

- Antioksidan emilimi arttırarak iyileşmeyi sağlarlar. Antrenmandan sonra serbest radikaller bol olduğu için, sporcuların bu radikallerle her gün yüksek miktarda antioksidan alarak başa
çıkmaları gerekmektedir. İyileşme sırasında tüketildiğinde, probiyotikler antioksidan emilimini arttırır ve böylece ihtiyacınız olduğunda ekstra serbest radikal ile mücadele eder.

Probiyotikler, yorgun sporcularda azalmış olan doğal virüs savaşçısı interferon'un daha yüksek seviyelerde olmasını sağlayarak bağışıklık fonksiyonunu destekler. Bazı dayanıklılık sporcularının, daha fazla egzersiz yapmayan daha az sağlıklı bireylerden nasıl daha sık hastalandığını ark ettiniz mi?

Çalışmalar, sağlıklı bakterilerin yani probiyotiklerin takviyesi ile yorgun sporcularda interferonların artmasını ve dolayısıyla mononükleoz gibi hastalıklarda azalmanın olduğunu göstermiştir. Sağlıklı bakteriler, protein ve yağların biyoyararlılığını ve emilimini artırarak; sindirimi arttırır ve bu besinlerin mide ve bağırsaklardaki sindirimini geliştirebilir.

Sporcular normal bireylere göre en fazla besin gereksinimlerine sahiptir ve bu ihtiyaçlar
sindirim iyileştirildiğinde en iyi şekilde karşılanır. Dahası, mide bulantısı, bağırsak iltihabı, şişkinlik ve gıdalara aşırı duyarlılığı akut olarak azaltabilir.

- Peki beslenme de probiyotikler nasıl karşılanır?

- Her gün doğal, fermente yiyecekler ve içecekler yiyin. Seçenekler yoğurt kefir, lahana turşusu, boza, tarhana içerir. Daha fazla fermente gıda türü ve dahil ettiğiniz farklı probiyotik suşları daha iyidir. Süt sanayi tarafından üretilen yoğurtların Lactobacillus bulgaricus- Lactobacillus asidofilus karışımıyla üretilmesi etkili olmaktadır. Bir de prebiyotik
olarak adlandırılan sindirilmeyen fakat bağırsakta fermente olan, kolondaki bakterilerin çoğalmasını ve etkinliğini olumlu yönde etkileyen besin ögeleri de vardır. Bunlar; yer elması, muz, soğan, sarımsak, tam tahıllar ve kuru baklagillerdir.

- Özellikle kullanımda tavsiye ettiğiniz bir dönem var mıdır?

- Özellikle kamp dönemlerinde probiyotik kullanımını tavsiye ediyorum. Deplasmanlara da gidildiğinde yöresel besin farklılıkları, iklim koşulları bağışıklık sistemini düşürerek, bağırsak sağlığını etkileyebilmekte ishal veya kabızlık gibi sorunlarla sık karşılaşmaktayız.

Bunu besinlerden farklı olarak eczanelerden probiyotikler şase veya tablet şekilde alınarak 1 ay düzenli kullanarak da sağlayabiliriz. Sonrasında da sene içinde iki ayda bir kür şeklinde alınabilir.